Devre Tatil Sözleşmelerinde Tüketicinin Korunması

Devre tatil sözleşmeleri nevi itibariyle uzun bir dönemi kapsadığından ve uygulamada etkin pazarlama tekniği ile bir anda oldubittiye getirilebildiğinden kanun koyucu bu sözleşmeler imzalanmadan önce mutlaka bir ön bilgilendirme formunun tüketiciye verilmesi gerektiğini düzenlemiştir. Bu formun en az bir gün önce verilmesi gerektiği ve en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir şekilde düzenlenmesi yönetmeliğin m.5/1 ve m.5/2 de belirtilmiştir. M.5/3 te ise bu formlarda bulunacak asgari bilginin ne olacağı belirtilmiştir. Ön bilgilendirme formunun girişimci tarafından bu ölçüde detaylı düzenlenmesinin talep edilmesindeki amaç, tüketicinin kendisini herhangi bir yükümlülük altına sokmadan önce kurulması planlanan sözleşmenin koşullarını inceleme ve değerlendirme ve diğer alternatiflerle karşılaştırma imkânına kavuşmasıdır.

Sözleşmeler bu ön bilgilendirme formlarının üzerine inşa edilerek hayat bulmaktadır. Sözleşmelerin bu formalara aykırı oluşturulması mümkün değildir. Formlarda satıcının kusuru olmaksızın bir hata oluştuysa sözleşmeden önce tüketici bilgilendirilmek ve sözleşmede bu husus belirtilmek kaydıyla değişiklik yapılabilir. Uygulamada sözleşmeden önce tanıtıcı ve özendirici yemekler, geziler vs yapılmaktaysa da bu durumda da tüketicilerin faaliyetin ticari amacı hakkında bilgilendirilmeleri gerekmektedir.

Ön bilgilendirme formları yazılı veya kalıcı veri saklayıcısıyla olmalıdır. Bilgilendirmenin yapıldığının ispat yükü satıcıya aittir. Yönetmeliğin ekinde örnek bilgilendirme metinleri açık bir şekilde sunularak tüketicilerin korunması hedeflenmiştir. Ön bilgilendirme yükümlülüğüne uyulmamasının yaptırımı olarak TKHK m. 77, f. 3 düzenlemesinde belirtilen yükümlülüğe aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için girişimciye bin Türk Lirası idari para cezası uygulanmasını öngörülmektedir.

Ön bilgilendirme formunda yer alan bilgiler ile beraber tüketicinin adı, soyadı, açık adresi ve diğer iletişim bilgileri ile tarafların sözleşmeyi imzaladığı yer ve tarihe ilişkin bilgileri eklenerek yazılı veya mesafeli bir sözleşme oluşturulur (Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği madde 6). Bu sözleşmenin bir örneği kâğıt veya kalıcı veri saklayıcısıyla tüketiciye verilmesi gerekir. Buradaki en önemli şekil şartı sözleşme tarihinin ve imzanın bizzat tüketicinin el yazısından çıkmasıdır. Kanunun 5’inci fıkrasıyla getirilmiş olan yazılı şekil zorunluluğu, tüketicilerin sözleşme yapılırken düşünmeye sevk edilmesi ve onların daha dikkatli davranmalarını sağlamak amacıyla getirilmiştir . Buradaki yazılı şekil şartı geçerlilik koşuludur. Sözleşmenin şekil şartlarına uygunluğunun ispatı da yine satıcıya aittir.

Sözleşmenin şekil şartlarına uymamanın yaptırımı tüketicinin cayma hakkı süresinin başlamaması olacaktır. Şekil şartlarına uymaksızın yapılan bir sözleşmede cayma hakkı 1 yıl boyunca kullanılabilir. Satıcı sözleşmeyi uygun hale getirirse artık bu süreden itibaren 14 günlük süre başlar. (Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği madde 10)

Sözleşme metninde veya müstakil herhangi bir belgede yer alan ve tüketicinin bu Yönetmelikten kaynaklanan haklarını kullanmaktan feragat ettiğine veya satıcı veya sağlayıcının yükümlülüklerini sınırladığına ya da ortadan kaldırdığına dair kayıtlar geçersizdir. Böylelikle tüketicinin korunması sağlanacak, sözleşmeyi tek taraflı hazırlayan girişimcinin üstünlüğü denetlenecektir.

Tatil yapmak maksadıyla ziyaret edilen cazibe noktalarındaki taşınmazlardan belirli dönemlerde faydalanarak tasarruf elde etme fikri insanlarca benimsenerek toplumda oldukça karşılık bulmuştur. Bu karşılık bulma dolandırıcılık maksadıyla hareket eden fırsatçıları da beraberinde getirmiştir.

Mağduriyetleri önlemek amacıyla Türk Hukukunda dinamik olarak düzenlemeler yapılmış 2013 yılında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda ayrıntılı düzenlemeler yapılmış devamında 2015 yılında Devre Tatil sözleşmeleri ve Uzun Süreli Tatil Sözleşmeleri Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir. Yönetmelikte ayrıntılı olarak düzenlenen şartlar tüketiciye önemli ölçüde koruma sağlamaktadır. Bu şartlardan en önemlileri ön bilgilendirme şartının yerine getirilmesi ve cayma hakkının sağlanmasıdır.

Ön bilgilendirmenin şekil şartları yönetmelikte ayrıntılı şekilde düzenlenmiş olup bilgilendirmenin içereceği asgari unsurlar sıralanmıştır. Bunun yanında sözleşmenin bağlandığı şekil şartları da tüketiciyi koruma maksatlıdır. Bunlardan en önemlisi tüketicinin tarihi kendi el yazısıyla yazarak imzalamasıdır. Yine 14 günlük cayma hakkı şekil şartlarına uyulmaması halinde 1 yıllık süreye uzatılarak sağlayıcıların kurallara uymaması halinde tüketicinin korunma süresini arttırmıştır.

Devre tatil sözleşmeleri önemli maddi edimler sonucunda imzalanmaktadır. Tatil, yoğun iş temposu ile yaşayan tüketicilerin yılda bir kez yenilenme ve rahatlama kaygısı ile planladıkları bir faaliyettir. Bu sebeple belli bir meblağ ödeyerek tatil yapacak tüketicilerin sağlayıcılar ile imzalayacakları sözleşmelerde mevzuatın kendilerine sağladığı koruyucu haklar ekseninde hareket etmeleri oldukça önemlidir.